Γιάννης Ψυχοπαίδης

Ψυχοπαίδης Γιάννης

Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1945. Σπούδασε Χαρακτική με υποτροφία στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας (1963-1968). Πραγματοποίησε μεταπτυχιακές σπουδές στη Ζωγραφική (1971-1975) στην Ακαδημία Καλών Τεχνών του Μονάχου με υποτροφία από την Γερμανική Υπηρεσία Ακαδημαϊκών Ανταλλαγών (D.A.A.D.) με καθηγητές τον Hermann Kaspar και τον Karl Fred Dahmen. Υπήρξε μέλος της Ομάδας Τέχνης Α (1960-1967) και της εικαστικής ομάδας του περιοδικού «Επιθεώρηση Τέχνης». Συμμετείχε σε πολλές ομάδες με πολιτικοποιημένη καλλιτεχνική δράση: ιδρυτικό μέλος της ομάδας των Νέων Ελλήνων Ρεαλιστών (1971-1973), του Κέντρου Εικαστικών Τεχνών (1974-1976) και της ομάδας 10/9 του Μονάχου (1975). Το 1977 εγκαταστάθηκε στο Βερολίνο προσκεκλημένος του Καλλιτεχνικού Προγράμματος της πόλης του Δυτικού Βερολίνου. Το 1987 μετακόμισε στις Βρυξέλλες και επέστρεψε στην Ελλάδα το 1992. Το 1994 εξελέγη τακτικός καθηγητής στην Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών όπου δίδαξε μέχρι το 2012. Έχει εκδώσει βιβλία σχετικά με την τέχνη: «Νυχτερινό ταξίδι: Μικρά κείμενα πάνω στην τέχνη» (1998), «Άνθη της πέτρας: Εικόνες πάνω στην ποίηση του Γιώργου Σεφέρη και δέκα πορτρέτα του ποιητή» (Γιάννης Ψυχοπαίδης και Τίτος Πατρίκιος, 2000), «Οδός Πειραιώς: Μικρά κείμενα για την τέχνη» (2004) και «Νόστος: Μικρά κείμενα για την τέχνη» (2009). Ζει και εργάζεται στην Αθήνα.

'Εργα

Ατομικές εκθέσεις

2025

Παλέρμο. Άνθρωποι και Ερείπια Γκαλερί Ζουμπουλάκη Αθήνα

2024

Γιάννης Ψυχοπαίδης: Αγωνιστές του '21 Εθνική Πινακοθήκη Παράρτημα Ναυπλίου Ναύπλιο (επιμέλεια: Λαμπρινή Καρακούρτη-Ορφανοπούλου)

2023

Γιάννης Ψυχοπαίδης: Artist's Books Ελληνοαμερικάνικη Ένωση Αθήνα (επιμέλεια: Λουίζα Καραπιδάκη)

2019

Λεμονοδάσος – Ημερολόγια ενός Καλοκαιριού Γκαλερί Citronne Πόρος (επιμέλεια: Τατιάνα Σπινάρη-Πολλάλη)

2019

Το Αλφάβητο – Αρχαϊκό Παλίμψηστο Αρχαιολογικό Μουσείο Πόρου Πόρος (επιμέλεια: Τατιάνα Σπινάρη-Πολλάλη, Μαρία Γιαννοπούλου, διοργάνωση: Γκαλερί Citronne)

2018

Στον βυθό των ονείρων – Εικόνες από την «Οκτάνα» του Ανδρέα Εμπειρίκου Γκαλερί Ζουμπουλάκη Αθήνα

2017

Ρόδο της μοίρας – Ο Σεφέρης στην Κύπρο Πανεπιστήμιο Νέαπολης Πάφου Πάφος (στο πλαίσιο των εκδηλώσεων «Πάφος Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης 2017»)

2015

Αγία Μαύρα Βιβλιοπωλείο των Εκδόσεων Θεμέλιο Αθήνα

2015

Βιογραφία Γκαλερί Ζουμπουλάκη Αθήνα

2014

Ο Βύρωνας στην Κεφαλονιά Μουσείο Μπενάκη – Κεντρικό Κτήριο (Μουσείο Ελληνικού Πολιτισμού) Αθήνα (επιμέλεια: Κωνσταντίνος Παπαχρίστου)

2014

Επάγγελμα Ποιητής. Εικόνες πάνω στο πρόσωπο και την ποίηση του Κ.Π. Καβάφη Δημοτική Πινακοθήκη Αγρινίου Αγρίνιο (συνδιοργάνωση με τις Εκδόσεις Μεταίχμιο)

2013

Ημερολόγια του Νόστου Αρχαιολογικό Μουσείο Πατρών Πάτρα

2013

Το Κόκκινο και το Μαύρο. Χαρακτική 1963-2013 Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης – Μέγαρο Εϋνάρδου Αθήνα

2013

Επάγγελμα: Ποιητής. Εικόνες πάνω στο πρόσωπο και την ποίηση του Κ.Π. Καβάφη Πολυχώρος Μεταίχμιο Αθήνα

2012

Alphabet Heinrich-Boll-Stiftung Βερολίνο

2011

Ψωμί, Παιδεία, Ελευθερία Σπίτι της Κύπρου Αθήνα

2011

Nostos Galerie Im Kornerpark Βερολίνο

2011

Et in Arcadia Ego Χωριό Ψάρι Στεμνίτσα

2010

Ηδονικός Ελπήνωρ Γκαλερί Citronne Πόρος (επιμέλεια: Τατιάνα Σπινάρη-Πολλάλη)

2009

Polaroids 1977-2009. Ψηφίδες μιας επιζωγραφισμένης μνήμης Γκαλερί Ζουμπουλάκη Αθήνα (Athens Photo Festival)

2008

Νόστος Αναδρομική έκθεση Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης Αθήνα (επιμέλεια: Τάκης Μαυρωτάς)

2007

Γιάννης Ψυχοπαίδης. Συνάντηση – Κική Δημουλά Γκαλερί Ζουμπουλάκη Αθήνα

2007

Poésie de face Galerie Theorema Βρυξέλλες

2007

Rencontres ArtBase Gallery Βρυξέλλες

2006

Treffpunkt Griechenland Deutscher Ring Αμβούργο

2006

118 Πορτρέτα Ποιητών Πολυχώρος Μεταίχμιο Αθήνα

2005

Πατριδογνωσία Σπίτι της Κύπρου Αθήνα

2004

Σταθμός ΗΣΑΠ Ειρήνη Αθήνα

2003

Εύθραυστα έργα Galerie im Kornerpark Βερολίνο

2003

Αλφάβητο 24+1 Γράμματα Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, Κτίριο ASP, ισόγειο Espace Couloir Βρυξέλλες

2002

English Breakfast Γκαλερί Ζουμπουλάκη Αθήνα

2002

Δώματα Νυκτός, Εικαστικό ταξίδι στο ποίημα του Παρμενίδη Γκαλερί Ζουμπουλάκη Αθήνα

2001

Το γράμμα που δεν έφτασε. Αναδρομή 1977-1996 Αναδρομική έκθεση Πολιτιστικό Κέντρο Πατρών Πάτρα

2001

Πρόσωπα Αίθουσα Τέχνης Τερρακόττα (Γκαλερί TinT) Θεσσαλονίκη

2001

Άνθη της πέτρας Ελληνικό Ίδρυμα Πολιτισμού Βερολίνου Βερολίνο

2001

Το γράμμα που δεν έφτασε. Αναδρομή 1977-1996 Αναδρομική έκθεση Πολιτιστικό Κέντρο Θεσσαλονίκης του ΜΙΕΤ Θεσσαλονίκη

2001

Et in Arcadia Ego Δημοτικό Σχολείο Ψάρι Ψάρι

2000

Άνθη της πέτρας Αίθουσα Μελίνα Μερκούρη Λευκωσία

2000

Άνθη της πέτρας Galerie Basf Schwarzheide

2000

Πορτρέτα του Σεφέρη Φρανκφούρτη

1999

Αναφορά στον Γκόγια Σπίτι της Κύπρου Αθήνα (επιμέλεια: Πέγκυ Κουνενάκη)

1999

Η νύχτα και η πόλη Αίθουσα Τέχνης Τζάμια-Κρύσταλλα Χανιά (επιμέλεια: Πέγκυ Κουνενάκη)

1999

Αίθουσα Τέχνης Πολύγνωτος Ηράκλειο

1998

Face Control Γκαλερί Ζουμπουλάκη Αθήνα

1998

Πλόες IV: Διασταυρώσεις Ίδρυμα Πέτρου και Μαρίκας Κυδωνιέως Άνδρος (επιμέλεια: Αθηνά Σχινά)

1997

Σπίτι της Κύπρου Αθήνα

1997

Νύχτες του Αυγούστου Αίθουσα Τέχνης Τερρακόττα (Γκαλερί TinT) Θεσσαλονίκη

1997

Espace Périple Βρυξέλλες

1996

Μάθημα Ιστορίας – Κάτω Άκρα Γκαλερί Ζουμπουλάκη Αθήνα

1996

Αφιέρωμα στον Δημήτρη Μητρόπουλο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών Αθήνα

1995

Αναδρομή 1962-1995 Αναδρομική έκθεση Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης (MOMus – Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης) Θεσσαλονίκη (η έκθεση πραγματοποιήθηκε στo πλαίσιo των λ΄ Δημητρίων Θεσσαλονίκης το 1995)

1995

Galerie am Savignyplatz Βερολίνο

1995

Τα πρωινά σχέδια Γκαλερί Ζουμπουλάκη Αθήνα

1994

24+1 Γράμματα Θέατρο Άττις Αθήνα

1993

Το γράμμα που δεν έφτασε Γκαλερί Ζουμπουλάκη Αθήνα

1993

27 εικόνες πάνω στην ποίηση του Σεφέρη Γκαλερί Ζουμπουλάκη Αθήνα

1993

Η Πόλη Galerie Pascal Pollar Βρυξέλλες

1993

Γκαλερί Ιανός Θεσσαλονίκη

1992

Έγχρωμα Σχέδια 1991 Γκαλερί Ζουμπουλάκη Αθήνα

1992

Galerie Le Parc Λιέγη

1991

Ο Έρωτας / Η Πόλη Γκαλερί Ζουμπουλάκη Αθήνα

1991

Metropolis Art Galleries Νέα Υόρκη

1991

Jannis Psychopedis: Lettres de Bruxelles Galerie Pascal Pollar Βρυξέλλες

1990

Αίθουσα Τέχνης «αγκάθι – κartάλος» Αθήνα

1990

Galerie Pascal Pollar Βρυξέλλες

1990

Γκαλερί Κρεωνίδης Αθήνα

1988

Επιλογές 1962-1987 Πινακοθήκη Πιερίδη Γλυφάδα (σε συνεργασία με την Γκαλερί Ζουμπουλάκη)

1988

Galerie Redmann Βερολίνο

1988

Galerie Pascal Pollar Βρυξέλλες

1987

Επιλογές 1962-1986 Αναδρομική έκθεση Δημοτική Πινακοθήκη Ρόδου (Μουσείο Νεοελληνικής Τέχνης) Ρόδος

1986

Το γράμμα που δεν έφτασε… Γκαλερί Ζουμπουλάκη Αθήνα

1985

Γκαλερί Ζουμπουλάκη Αθήνα

1985

Αίθουσα Τέχνης Ηρακλείου Ηράκλειο

1985

Επιλογές 1962-1972 Αίθουσα Τέχνης Υάκινθος Κηφισιά

1985

Galerie im Kornerpark Βερολίνο

1985

Αίθουσα Τέχνης Β. Μυλωνογιάννη Χανιά

1984

Αναδρομική έκθεση Γλυπτοθήκη Μονάχου, Κρατική Συλλογή Αρχαιοτήτων Μόναχο

1983

Γκαλερί Ζουμπουλάκη Αθήνα Γκαλερί Redmann

1982

Αναδρομή 1967 Αναδρομική έκθεση Αίθουσα Τέχνης «Το Τρίτο Μάτι» Αθήνα

1981

Ζωγραφική 1978-1980 Αίθουσα Τέχνης Αθηνών Αθήνα

1981

Akademie der Kϋnste Βερολίνο

1981

Overbeck-Gesellschaft Lubeck

1980

Jannis Psychopedis: Arbeiten 1978 / 1979 Περιοδεύουσα έκθεση Kasseler Kunstverein, Kassel / Kunsthalle Darmstadt, Darmstadt

1979

Νεκρή φύση Αίθουσα Τέχνης Αθηνών Αθήνα

1978

Galerie Poll Βερολίνο

1977

23 Σχέδια πάνω σε διηγήματα του Νάσου Θεοφίλου Βιβλιοπωλείο Gazette Αθήνα

1977

Γαλλικό Ινστιτούτο Αθηνών Αθήνα

1976

Γκαλερί Κοχλίας Θεσσαλονίκη

1976

Galerie Apex Göttingen

1975

Κέντρο Εικαστικών Τεχνών Αθήνα

1974

Galerie Poll Βερολίνο

1973

Galerie Art Appeal Μόναχο

1966

Γκαλερί Κεραία Αθήνα

Κείμενο

Η γυναικεία μορφή πλάθεται από τις αντιθέσεις των έντονων χρωμάτων, ενώ ταυτόχρονα κατακερματίζεται σε πολλαπλά επίπεδα […] Ο αυστηρός ιδιωτικός χώρος κατακερματίζεται και καταγράφεται μέσα από πολύχρωμες, έντονες χρωματικές εκλάμψεις […] Άλλοτε πάλι ο Ψυχοπαίδης επικεντρώνεται στην απεικόνιση του μέσα και του έξω, του ιδιωτικά και του δημόσια βιωμένου χώρου, ως συμπληρωματικά στοιχεία αλληλεπίδρασης του ψυχισμού. Έργα γεμάτα ίχνη ανθρώπινης παρουσίας συνυφαίνουν τον κεκλιμένο χώρο του Κυβισμού, με την προοπτική του βάθους της Αναγέννησης. Το επικλινές πεδίο σε πρώτο πλάνο λειτουργεί σαν ανοιχτός χάρτης προτρέποντας τον θεατή να περιηγηθεί σταδιακά με το βλέμμα και τον νου για να ανακαλύψει σύμβολα και παραστάσεις μιας βιωμένης καθημερινότητας. Το μέτρο, τα πακέτα των τσιγάρων και τα πεταμένα αποτσίγαρα, οι καρτ ποστάλ με τα αρχαιοελληνικά γλυπτά και τα μνημεία μεταπλάθονται σε εξπρεσιονιστικές ζωγραφιές  που αιωρούνται στον αντιαπατηλό χώρο του πίνακα. Ο Ψυχοπαίδης παντρεύει το εσωτερικό του δωματίου με τη θέα του παραθύρου, μας ταξιδεύει στη νυχτερινή ζωή του άστεως, μας προτείνει αυτοβιογραφικά διηγήματα που αποπνέουν ταυτόχρονα μια αίσθηση εσωστρέφειας και εξωστρέφειας […] Τα χρόνια του 1990 βρίσκουν τον Ψυχοπαίδη σε έναν συνεχή και πολυσύνθετο διάλογο με το παρελθόν, με την προσωπική του πορεία, την Ιστορία και την Τέχνη.

 

Μπία Παπαδοπούλου
* Αποσπάσματα από το λεύκωμα «Γιάννης Ψυχοπαίδης: O διαλεκτικός της τέχνης», σειρά Σύγχρονοι Έλληνες Εικαστικοί, εφημερίδα «Τα Νέα», 2009.