Γιώργος Ζογγολόπουλος

Ζογγολόπουλος Γιώργος
© Αρχείο Ιδρύματος Γεωργίου Ζογγολόπουλου

Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1903 όπου και πέθανε το 2004. Σπούδασε Γλυπτική στη Σχολή Καλών Τεχνών, στην Αθήνα, με καθηγητή τον Θωμά Θωμόπουλο (1924-1930). Τα χρόνια 1949-1950 εργάστηκε στο ατελιέ του γλύπτη Marcel Gimond στο Παρίσι, με υποτροφία της γαλλικής κυβέρνησης. Το 1952-1953, με υποτροφία του Ελληνικού Ιδρύματος Κρατικών Υποτροφιών (Ι.Κ.Υ.) πήγε στην Ιταλία όπου μελέτησε τις τεχνικές της χαλκοχυτικής (Fonderia Nicci, Pώμη και Fonderia Domeniccini, Pistoia). Ήταν ενεργό μέλος καλλιτεχνικών ομάδων, όπως η Oμάδα Τέχνης, η Ένωσις Eλεύθεροι Kαλλιτέχναι, ο Σύνδεσμος Eλλήνων Kαλλιτεχνών, η Oμάδα Στάθμη, η Oμάδα Tομή, η Ομάδα για την Επικοινωνία και Εκπαίδευση στην Τέχνη. Τιμήθηκε με πολλές διακρίσεις και βραβεία. Δεκάδες έργα του ανήκουν σε ιδιωτικές συλλογές και ιδρύματα εντός και εκτός Ελλάδος, καθώς επίσης κοσμούν δημόσιους χώρους, κτίρια και πλατείες. Τον Φεβρουάριο του 2004 σύστησε το Ίδρυμα Γεωργίου Ζογγολόπουλου, με έδρα την κατοικία-εργαστήριό  του.

'Εργα

Ατομικές εκθέσεις

2023

Αγωγή Ζωής Κολλέγιο Αθηνών Αθήνα

2016

Η ασίγαστη πλησμονή στο αχανές της αφαίρεσης Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης – Ίδρυμα Βασίλη και Ελίζας Γουλανδρή Ἀνδρος

2013

Γκαλερί Ζουμπουλάκη Αθήνα

2013

Κέντρο Εικαστικών Τεχνών Γ. Καρύδης Ψυχικό

2008

Τιμητική αναφορά στο έργο του γλύπτη Γιώργου Ζογγολόπουλου Διεθνής Αερολιμένας Αθηνών «Ελευθέριος Βενιζέλος» Σπάτα

2008

Αναδρομική Μέγαρο Μουσικής Αθηνών Αθήνα (επιμέλεια: Έφη Ανδρεάδη)

2002

Αναδρομική Αίθουσα Τέχνης Αστρολάβος Αθήνα

1998

Zongolopoulos Wittenberg Platz Βερολίνο

1995

Γκαλερί Καπάτος Αθήνα

1993

Μπιενάλε της Βενετίας 1993 Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης (MOMus – Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης) Θεσσαλονίκη

1993

Μπιενάλε της Βενετίας 1993 Βενετία

1992

Γκαλερί Jean Bernier (Bernier / Eliades Gallery) Αθήνα

1990

Γκαλερί Jean Bernier (Bernier / Eliades Gallery) Αθήνα

1984

Υγρόηχος Εργαστήρι Σύγχρονης Τέχνης του Ινστιτούτου Goethe Αθήνα

1982

Europalia '82 Palais des Beaux-Arts Βρυξέλλες

1979

Γκαλερί Ζουμπουλάκη Αθήνα

1979

Γκαλερί Ζήτα-Μι Θεσσαλονίκη

1978

Εθνικό Μουσείο Budayari Palota Βουδαπέστης Βουδαπέστη

1977

Μουσείο Βαρσοβίας Zacheta

1976

Campo Pisani Βενετία

1971

Κινητική Τέχνη Ελληνοαμερικανική Ένωση Αθηνών Αθήνα

1964

Μπιενάλε της Βενετίας Βενετία

1962

Αθηναϊκό Τεχνολογικό Ινστιτούτο Σχολών Δοξιάδη Αθήνα

1962

Μακεδονική Καλλιτεχνική Εταιρεία «Τέχνη» Θεσσαλονίκη

1957

Μπιενάλε του São Paulo São Paulo

1956

Μπιενάλε της Βενετίας Βενετία

1948

Αίθουσα Ζαχαρίου Αθήνα

Κείμενο

Η δημιουργική γλώσσα του γλύπτη απελευθερώνεται πλέον από κάθε είδους αναφορά σε προγενέστερες ακαδημαϊκές φόρμες, δημιουργεί και δημιουργείται μέσα από τον αυτοορισμό των υλικών. Ο χώρος, το νερό, η ενέργεια, η κίνηση είναι τα βασικά κατασκευαστικά στοιχεία τα οποία μεταβάλλουν και μεταλλάσσουν μια τάξη πραγμάτων, απελευθερώνοντας τη δυναμική των ορατών και αόρατων υλικών. Η στατικότητα και οι συμπαγείς όγκοι των γλυπτών της δεκαετίας του 1950 και του 1960 δίνουν τώρα πια τη θέση τους σε διάφανους, «άυλους» όγκους. Ο μεγεθυντικός φακός σε έργα του όπως «Τα Δώρα» (1975), «Φακός με φωλιά» (1987) χρησιμοποιείται από τον καλλιτέχνη ως ένας νέος φαντασιακός χώρος, για να έχουμε μια παράλληλη σχέση μεταξύ του πραγματικού και του μη πραγματικού. Ο φακός για τον Ζογγολόπουλο «είναι ένα εργαλείο, αν θέλετε πολύ απλό: δηλαδή θυμάμαι από μικρός τον παίρναμε και κοιτάζαμε από περιέργεια», ένα εργαλείο που μας αποκαλύπτει αυτό τον μαγικό κόσμο που το γυμνό μάτι δεν μπορεί να αντιληφθεί την όποια λεπτομέρεια. Μπορούμε να πούμε ότι μέσα από το παιχνίδι με τον φακό, ο Ζογγολόπουλος μας κατέστησε στο επίκεντρο θέασης κάθε είδους εικόνας, την οποία η όραση προσπερνά, είτε γιατί βομβαρδίζεται από αυτήν είτε γιατί, καθώς περιπλανάται αόριστα χάνει τον δρόμο της. Η υπερμεγέθυνση του χώρου μέσα από τον φακό, μαζί με τον φυσικό σε διαστάσεις χώρο, η εγγραφή του ενός μέσα στον άλλο, το κενό και ο χώρος που ορίζει το ίδιο το γλυπτικό αντικείμενο, αποτελούν για τον καλλιτέχνη το σημείο συνάντησης της αρχιτεκτονικής με τη γλυπτική.

 

Δωροθέα Κοντελετζίδου
* Απόσπασμα από το λεύκωμα «Γιώργος Ζογγολόπουλος: O γλύπτης του νερού», σειρά Σύγχρονοι Έλληνες Εικαστικοί, εφημερίδα «Τα Νέα», 2009.